Projekt zakończony
Ze względu na zróżnicowane właściwości fizykochemiczne i różne poziomy w powietrzu, a także specyfikę i strukturę udziałów źródeł emisji w stężeniach pyłu zawieszonego (PM) w powietrzu, badania pochodzenia PM, w tym także (a może przede wszystkim) jego frakcji respirabilnej (w zależności od zastosowanej aparatury i/lub celu badań przyjmuje się, że są to frakcje PMI, PM2.5 lub PM4), wciąż prowadzone są na całym świecie. Występowanie powiązań między wzrostem zachorowalności i umieralności, a rosnącymi stężeniami PM, a także zauważana od dawna wysoka efektywność kumulacji zanieczyszczeń, w tym także drobnych cząstek PM, w powietrzu pomieszczeń zamkniętych spowodowały to, że coraz większą uwagę poświęca się badaniom własności fizykochemicznych PM właśnie w pomieszczeniach zamkniętych. Badania te są tym bardziej ważne, że w pomieszczeniach ludzie spędzają więcej czasu niż na zewnątrz. Występowanie wysokich stężeń pyłu zawieszonego i nierozpoznany skład chemiczny pyłu drobnego w pomieszczeniach zamkniętych potwierdzały konieczność podjęcia takich badań również w Polsce. Najsłabiej rozpoznaną grupą pomieszczeń w kontekście poziomów PM w powietrzu i właściwości chemicznych PM są pomieszczenia małych zakładów usługowych.
Celem badania było ( 1) rozpoznanie czynników determinujących stężenia, skład chemiczny oraz źródła pyłu zawieszonego w powietrzu wybranych zakładów usługowych: biura, kuchni restauracyjnej, drukami i czterech salonów kosmetycznych oraz (2) poznanie procesów przemiany aerozolu atmosferycznego występującego na obszarach zurbanizowanych i uprzemysłowionych po jego wniknięciu do pomieszczeń nieprodukcyjnych (tzw. „indoor") o zróżnicowanej charakterystyce.
W ramach projektu doprecyzowano opis dynamiki i kierunku zmian podstawowych parametrów fizycznych aerozolu atmosferycznego migrującego do środowiska wewnętrznego. Najważniejszym elementem było wyjaśnienie, czy występująca w określonych typach pomieszczeń nieprodukcyjnych emisja zanieczyszczeń z różnego rodzaju procesów (gotowanie, drukowanie, lakierowanie, zabiegi pielęgnacyjne włosów i paznokci, itd.) powoduje znaczące/mierzalne zmiany składu chemicznego cząstek aerozolu.
Projekt pozwolił zatem osiągnąć wartościowe i oryginalne, w skali świata, rezultaty badawcze. Tym samym otrzymane wyniki mają istotne znaczenie dla rozwoju nauki w zakresie inżynierii środowiska, zwłaszcza na styku problematyki ochrony powietrza, chemii i zdrowia środowiskowego. Uzyskane wyniki badań, choć w projekcie głównie mają charakter poznawczy, będą mogły być w przyszłości wykorzystane, między innymi, przez inne zespoły badawcze w badaniu narażenia populacji na pył wewnątrz pomieszczeń. Pomogą one również w kształtowaniu zasad polityki zdrowotnej w aspekcie ograniczania ryzyka środowiskowego związanego z ekspozycją ludzi na szkodliwe substancje w pyle respirabilnym nie tylko w kraju, ale i na świecie.
Dzięki przeprowadzonym badaniom możliwe będzie złożenie pracy doktorskiej kierownika projektu w roku 2018. Nowatorski charakter badań i unikatowość zebranych wyników potwierdza fakt, że prezentujący wyniki niniejszego projektu temat, zaprezentowany na międzynarodowej konferencji International conference on advances in energy systems and environmental engineering (ASEEl 7) we Wrocławiu (2017), został zakwalifikowany przez Redaktorów do opublikowania w prestiżowym czasopiśmie "Science of the Total Environment" (IF 5.102; praca złożona zostanie do grudnia 2017).
