Projekt NCN 2011/01/N/ST10/07614

Wpływ ekranów akustycznych na rozprzestrzenianie się pyłowych zanieczyszeń komunikacynych na przykładzie Drogowiej Trasy Średnicowej GOP

Kierownik: dr Małgorzata Wawer

Projekt zakończony

Celem projektu było sprawdzenie wpływu różnego rodzaju ekranów akustycznych oraz nasypów drogowych na rozprzestrzenianie się i depozycję stałych zanieczyszczeń drogowych. Badaniami objęto próbki gleby oraz materiału roślinnego pobrane w pobliżu (przed i za) różnych ekranów akustycznych („zielona ściana”, plexiglas, trocinobetonowe, metalowe oraz nasypy ziemne) w obrębie Drogowej Trasy Średnicowej (DTŚ; DW902). W pracy wykorzystano zintegrowane metody geofizyczne i geochemiczne, które pozwoliły na identyfikację zanieczyszczeń występujących w pasie przydrożnym.

Dotychczas prowadzone badania wskazywały, że ruch kołowy ma ograniczony wpływ na stan gleb a większość zanieczyszczeń komunikacyjnych deponowanych jest w bezpośrednim sąsiedztwie drogi (do ok. 10 m). Dzięki pracom przeprowadzonym w trakcie realizacji projektu udowodniono, że sytuacja zmienia się, gdy w sąsiedztwie drogi znajdują się ekrany akustyczne. Bariery te zdecydowanie wpływają na migrację zanieczyszczeń komunikacyjnych zwiększając ich zasięg. Badania wykazały, że w odległości ok. 10 - 15 m za ekranem akustycznym występował rejon, w którym notowano podwyższone wartości podatności magnetycznej oraz wyższe zawartości metali i metaloidów w glebie. Zjawisko to zaobserwowano również w próbkach roślinnych w odległości ok. 15 m za ekranami akustycznymi.

Wzrost wartości podatności magnetycznej, jak również zawartości metali ciężkich w większych odległościach od ekranów jest efektem wywiewania zanieczyszczeń z pasa drogowego przez wiatr. W momencie, gdy wiatr transportujący zanieczyszczenia stałe z pasa drogowego napotyka barierę w postaci ekranu akustycznego, dochodzi do podbicia strumieniu wiatru i uniesienia zanieczyszczeń na wyższą wysokość, ponad ekran. Powoduje to zwiększenie zasięgu transportowanych zanieczyszczeń i są one deponowane w większej odległości niż, gdy przeszkoda w postaci bariery przeciwhałasowej nie występuje. Należy przypuszczać, że w miejscach, gdzie wysoka zabudowa mieszkalna zlokalizowana jest tuż za ekranem akustycznym, na bezpośrednią depozycję zanieczyszczeń komunikacyjnych narażeni są ludzie. Natomiast w rejonach wiejskich w takiej odległości od ekranów bardzo często zlokalizowane są ogródki przydomowe, w których hodowane są warzywa i owoce. Mogą one stanowić zagrożenie dla ludności ze względu na możliwość akumulowania w ich jadalnych częściach metali i metaloidów pobranych z gleby.

Dodatkowe zagrożenie dla środowiska glebowego stanowią również często stosowane ekrany akustyczne z panelami stalowymi oraz ocynkowane elementy ekranów. Elementy te są podatne na działanie środków stosowanych do zimowego utrzymania dróg (głównie chlorku sodu) i stosunkowo szybko ulegają korozji, a ich osypujące się fragmenty trafiają do gleby, powodując wzrost zawartości cynku.

Metalowy panel akustyczny przy DTŚ

Metalowy panel akustyczny przy DTŚ

Kontakt

Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu

41-819 Zabrze, ul. M. Skłodowskiej-Curie 34
tel.: +48 32 271 64 81
tel.: +48 32 271 70 40
e-mail: ipis@ipispan.edu.pl
NIP: 648-000-67-20