Projekt zakończony
Obecność metali ciężkich i zanieczyszczeń mikrobiologicznych stanowi główne kryterium przyrodniczego wykorzystania osadów ściekowych w komunalnych oczyszczalniach ścieków. Analiza całkowitej zawartości metali ciężkich w osadach ściekowych stanowi zatem jeden z najważniejszych elementów oceny potencjalnego zagrożenia w odniesieniu do środowiska i organizmów żywych. Ekstrakcja sekwencyjna jest metodą pozwalającą na identyfikację form chemicznych metali (mobilnych i niemobilnych) w osadach ściekowych. W przypadku osadów ściekowych najczęściej stosowaną metodą jest tzw. zmodyfikowana trzy - stopniowa ekstrakcja sekwencyjna według procedury Community Bureau of Reference (BCR; obecnie Standards, Measurements and Testing Programme). Metoda ta pozwala na oznaczenie zawartości ekstrahowalnych metali w osadach ściekowych, a także jest stosowana do precyzyjnej oceny możliwości ich migracji z osadów do środowiska. Całkowita zawartość metali ciężkich oraz ich chemiczne formy występowania determinowane są przez wiele czynników, wśród których można wyróżnić zmiany właściwości fizykochemicznych osadów w funkcji różnych procesów zachodzących podczas oczyszczania ścieków komunalnych.
Podstawowym celem badawczym Projektu jest wskazanie czynników mogących mieć wpływ na sposób wiązania metali ciężkich (tj. formy chemiczne ich występowania, w zależności od składników osadu, z którymi są one związane) w osadach ściekowych pochodzenia komunalnego, w funkcji procesów oczyszczania i przeróbki, w tym coraz powszechniej stosowanej metody intensyfikacji stabilizacji beztlenowej, tj. dezintegracji ultradźwiękowej osadów nadmiernych zagęszczonych. W aspekcie tym niezbędne jest rozpoznanie ogólnej zawartości i form chemicznych wybranych metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd, Cr i Hg) w osadach ściekowych, na kolejnych etapach ich przeróbki. Badania zaplanowane w Projekcie obejmują również zmodyfikowanie procesu ekstrakcji sekwencyjnej metali z osadów ściekowych przy użyciu ultradźwięków. Działanie to ma na celu skrócenie czasu ekstrakcji przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej wydajności procesu.
Wyniki I Etapu badań potwierdzają możliwość wykorzystania ultradźwięków w procesie ekstrakcji sekwencyjnej osadów ściekowych, co istotnie skraca czas stosowanej procedury i jednocześnie stanowi wymierny efekt realizacji Projektu.
