Projekt trwającyPraca ma charakter badań podstawowych (i.e., badań eksperymentalno-teoretycznych), podjętych w celu zdobycia nowej wiedzy na temat reliktowych palenisk węgla drzewnego (mielerzy; ang. relict charcoal hearths – RCHs). Głównym celem badań jest stworzenie magnetycznego opisu gleb charakteryzujących się poziomem wzbogaconym węglem drzewnym (ang. charcoal-enriched horizon – CEH), w wyniku historycznego procesu produkcji węgla drzewnego i porównanie go z glebami referencyjnymi (i.e., tym samym typem gleby, ale bez obecności CEH). Ponadto, w ramach projektu, przedstawione zostaną magnetyczne metody i techniki pomiarowe, które umożliwią wykrywaniem mielerzy w terenie.
Dotychczas, nie wykorzystywano metod magnetycznych do badań nad właściwościami mielerzy, a luka ta została uwzględniona w niniejszym projekcie. Tym samym, znaczenie proponowanych badań jest fundamentalne dla geofizyki, gleboznawstwa, leśnictwa i archeologii. Uzyskane dane posłużą jako dane referencyjne do różnorodnych badań magnetycznych środowiska, w szczególności do charakterystyki historycznej produkcji węgla drzewnego, jako unikalnego przedwęglowego dziedzictwa przemysłowego i kulturowego. Dodatkowo, dane te będą mieć wpływ na rozwój badań związanych z: (1) magnetyzmem środowiskowym (pirogeniczne wzmocnienie magnetyczne gleb); (2) leśnictwem (wpływ węgla drzewnego na właściwości gleb leśnych); (3) archeologią (metody i techniki prospekcji archeologicznej).
Finansowanie: Narodowe Centrum Nauki
Konkursu: OPUS 27
Wysokość przyznanego finansowania: 647 820 PLN
Okres realizacji projektu: 36 miesięcy
Data rozpoczęcia realizacji projektu: 03-02-2025
Data zakończenia realizacji projektu: 02-02-2028
Realizacja projektu:
Lider: Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska, Polskiej Akademii Nauk
Konsorcjant: Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Kierownik projektu: dr Marcin Szuszkiewicz, adiunkt
Literatura:
Duhamel du Monceau, H.L., 1761. L`art du charbonnier ou manière de faire le charbon de bois. Descriptions des arts et des métiers. Desaint & Saillant.
Szuszkiewicz, M., Lasota, J., Szuszkiewicz, M.M., Błońska, E., 2025. Relict charcoal hearth magnetic fingerprints in the forest topsoil. Geoderma 460, 117458. https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2025.117458
